DDGS (Distillers Dried Grains with Solubles — Kurutulmuş Damıtık Tahıl ve Çözünür Maddeleri) olarak bilinir.
DDGS, mısır veya buğday gibi tahılların alkol (etanol veya biyoetanol) üretimi sırasında fermantasyona uğrayıp damıtıldıktan sonra geriye kalan besince zengin yan üründür. Türkiye’de çoğunlukla mısır bazlı DDGS kullanılmaktadır. Bu ürün, hem yüksek protein içeriği (%28–32 HP) hem de yüksek enerji ve fosfor değeriyle yem endüstrisinde stratejik bir besin kaynağı haline gelmiştir. En önemli özelliği, nişastanın büyük kısmı fermantasyon sırasında tüketildiği için geriye kalan kısmın yüksek sindirilebilir lif, yağ ve mikrobiyal protein içermesidir. Bu durum DDGS’yi hem ruminantlar için mükemmel bir protein-lif karışımı, hem de kanatlılar için ekonomik bir enerji-protein takviyesi yapar.
Bununla birlikte, yüksek kükürt (S), fitat fosfor ve değişken amino asit profili gibi dezavantajları nedeniyle dikkatli kullanılmalıdır. Fazla miktarda kullanımı, özellikle kanatlılarda ıslak dışkı, karaciğer yağlanması ve mineral dengesizliklerine yol açabilir.
DDGS, yüksek protein, yağ ve fosfor içeriği ile hem ruminant hem kanatlı beslemede güçlü bir alternatiftir. Ancak formülasyonda lizin eksikliği, yüksek lif ve kükürt içeriği mutlaka dikkate alınmalıdır. Doğru oranda kullanıldığında yem maliyetini düşürür, verimi artırır ve sürdürülebilir bir üretim sağlar; fakat aşırı miktarlarda enerji dengesini bozar ve sindirim stresine neden olabilir.
Kimyasal Bileşimi
(Ortalama, % bazında kuru madde üzerinden)
DDGS, kanatlı yemlerinde hem protein hem de enerji kaynağı olarak değerlendirilir. Özellikle mısır ve soya küspesi kısıtlı olduğunda ekonomik bir alternatif oluşturur. Ancak yüksek lif ve kükürt içeriği nedeniyle sınırlı düzeyde (genelde %5–10) kullanılmalıdır. Fazla kullanıldığında ısıya bağlı lizin kaybı (Maillard reaksiyonu) nedeniyle amino asit sindirimi azalır ve yumurta verimi düşebilir.
Yumurtacı tavuklarda DDGS, yumurta sarısı rengini yoğunlaştırır çünkü karotenoid bileşikleri içerir. Ayrıca içerdiği yağ asitleri yumurta yağ asidi profilini olumlu etkiler. Ancak yüksek kükürt içeriği, uzun vadede karaciğer metabolizmasını zorlayabilir. Uygun oran %5–8’dir. Eksikliğinde enerji-protein dengesinin maliyeti artar; fazla kullanıldığında ise yem tüketimi azalabilir.
Etlik piliçlerde DDGS, sindirim sistemi gelişimi ve yağ asidi dengesinin sağlanması açısından değerlidir. Ancak lizin sınırlayıcı amino asit olduğundan formülasyonda mutlaka sentetik L-lizin takviyesi gerekir. %5–10 aralığında kullanımı büyüme performansına katkı sağlar; %12 üzeri kullanım sindirilebilirliği düşürür ve dışkı nemini artırır.
Ruminantlarda DDGS, hem yüksek enerji hem de yüksek bypass protein kaynağı olarak öne çıkar. İşkembede fazla parçalanmayan (rumen-undegradable protein, RUP) protein fraksiyonu nedeniyle süt inekleri ve besi sığırlarında verim artışı sağlar. Ayrıca, lifli yapısı rumen pH dengesine katkıda bulunur.
Besi sığırlarında DDGS, nişasta yerine enerji sağlayan güvenli bir alternatif oluşturur. İçeriğindeki yağ ve sindirilebilir lifler, asidoz riskini düşürürken büyüme performansını korur. Ayrıca fosfor açısından zengindir; iskelet gelişimine katkı sağlar. Ancak fazla kullanımı kükürt birikimine (S toksisitesi) ve sinirsel bozukluklara yol açabilir. Tavsiye edilen oran %15–25’tir.
Süt ineklerinde DDGS, yüksek süt yağı ve süt proteini üretimini destekler. Çünkü rumende fermentasyonu kısıtlı olan yağ ve protein fraksiyonu doğrudan ince bağırsakta sindirilir. Ayrıca rumen pH’ını koruyarak süt yağ oranını dengeler. Ancak çok yüksek düzeylerde (>%25 KM) kullanımı, kükürt fazlalığı nedeniyle süt verimini düşürebilir.
Buzağılarda DDGS, yüksek kaliteli protein ve sindirilebilir enerji kaynağıdır. Mikrobiyal kökenli amino asitler rumen gelişimini destekler. Ancak yüksek lif içeriği nedeniyle fazla kullanımı enerji yoğunluğunu düşürür ve büyümeyi yavaşlatabilir. Genellikle %5–8 aralığında kullanımı uygundur.
Düvelerde DDGS, ekonomik protein temini açısından değerlidir. Lifli yapısı aşırı kilo alımını önler, böylece yağlanmayı azaltır. Bununla birlikte aşırı kullanım dengesiz enerji-protein alımına neden olur. %10–15 aralığında kullanılması uygundur.
Küçükbaşlarda DDGS, yüksek protein ve enerji katkısıyla performansı artırabilir. Ayrıca fosfor ve kükürt içeriği bakımından zengindir. Ancak fazla miktarda verilmesi sindirim sisteminde gaz üretimini artırır ve ishal riskine neden olabilir.
Kuzularda DDGS, büyüme döneminde hızlı canlı ağırlık artışı için faydalıdır. Yüksek bypass protein oranı kas gelişimini destekler. Fakat çok fazla kullanılırsa rumen pH’ını bozabilir. %5–10 seviyesinde kullanımı uygundur.
Toklular için DDGS, enerji-protein dengesini koruyan ekonomik bir kaynaktır. Fosfor içeriği iskelet gelişimini destekler, ancak aşırı kullanım mineral dengesizliği yaratır. Ortalama kullanım oranı %8–12’dir.
Süt koyunlarında DDGS, süt yağ oranını artırıcı etki gösterir çünkü içerdiği yağ asitleri doğrudan metabolize olur. Ayrıca süt verimi ve toplam katı madde oranını yükseltir. Ancak kükürt fazlalığı uzun dönemde rumen florasını olumsuz etkileyebilir. %5–8 oranı optimumdur.
Web sitemizde paylaşılan canlı türlere ait bilgiler tamamen halkımızı doğru bilgilendirme amacıyla, biyolog kadromuzun özverisi sebebiyle yayınlanmaktadır. İşletme olarak türler ile ilgili ticari bir kaygı amacıyla yer verilmemektedir. Genel bilgi amaçlı, birincil elden, doğru bilginin sunumu hedeflenerek paylaşılmaktadır.
Metin, fotoğraflar, grafikler dahil olup bunlarla sınırlı olmamak üzere sitemizde kullanılan tüm materyaller teknik hatalar, yazım yanlışlıkları ya da başka tür hatalar ve yanlışlıklar içerebilir. MVC Organic, bu tür hatalar ya da yanlışlıklar için sorumluluk kabul etmemektedir. Web sitesinde sunulan materyaller ve bilgiler, genel bilgi amaçlarıyla ücretsiz olarak sağlanmaktadır.
Aklınıza takılan tüm soruları, kişisel görüş ve eleştirilerinizi, danışmak istediğiniz bilgileri, gönlünüzden geçip de söyleyemediğiniz eksiklikleri mutlaka bizlerle paylaşın, yanıtlamaya çalışalım.
Bilgi paylaştıkça çoğalır..
